Er bestaat een opvallend verband tussen het uiterlijk van vissen en de steun die ze ontvangen voor hun bescherming. Onderzoekers aan de Universiteit van Montpellier in Frankrijk onderzochten dit fenomeen en ontdekten dat het uiterlijk van vissen een grotere rol speelt dan we misschien willen toegeven in de manier waarop we hun bescherming benaderen.
De schoonheid van vissen
Om te begrijpen welke vissen wij als mooi beschouwen, schakelden de onderzoekers 13.000 mensen in. Via een online vragenlijst beoordeelden zij 481 vissoorten op hun uiterlijk. De resultaten werden vervolgens geanalyseerd door een computer, die de beoordeling voor andere vissen voorspelde. Dit leidde tot een lijst van 2417 vissoorten die in totaal werden geëvalueerd.
Uit de gegevens bleek dat mensen vooral veel waardering hebben voor kleurrijke vissen met ronde lichamen. Interessant is dat deze vissoorten vaak tot een kleinere groep behoren, wat betekent dat er een grote variëteit aan vissen is die niet veel waardering krijgt. Bovendien dragen mooie vissen vaak minder bij aan het ecosysteem omdat ze minder variatie vertonen in hun dieet en gedrag.
De relatie met bedreiging
De onderzoekers vergeleken de beoordelingen met de rode lijst van het IUCN (Internationaal Unie voor Natuurbescherming). Wat bleek? De vissen die we het mooist vinden, zijn over het algemeen niet in gevaar. Aan de andere kant blijken de “lelijke” vissen, die vaak minder opvallen, vaker bedreigd te worden. Dit vormt een groot probleem, omdat de vissen die het meeste risico lopen, vaak een essentiële rol spelen in de ecosystemen.
Christian Tudorache, visfysioloog aan de Universiteit Leiden, bevestigt dit. Hij stelt dat natuurbescherming vaak draait om het publiek en de dieren die het meest iconisch zijn, zoals ijsberen. “De Groenlandse haai is bijvoorbeeld geen mooie vis, maar hij kan wel 500 jaar oud worden. Dit maakt hem juist bijzonder en belangrijk voor de natuur.”
Wat nu?
Het onderzoek benadrukt het verschil tussen wat wij als mensen waarderen en wat echt belangrijk is voor de natuur. Het ligt dus niet alleen bij natuurbeschermingsorganisaties, maar ook bij ons om te begrijpen dat de dieren die onze hulp het meest nodig hebben, niet altijd de meest aantrekkelijke zijn. Tudorache pleit ervoor dat natuurbeschermingsorganisaties meer aandacht besteden aan de verhalen achter de dieren, zodat ook de minder mooie, maar essentieel belangrijke soorten de bescherming krijgen die ze verdienen.